نقش عقل فعال در دریافت وحی از دیدگاه فارابی ، فخر رازی ، صدرالمتألهین

دیرزمانی است که مسأله ی وحی و چگونگی ارتباط خداوندگار عالم با اشرف مخلوقاتش ، اذهان وافکار جمع کثیری از اندیشه ورزان را به خود معطوف نموده . صاحبان افکار روشن واذهان پژوهنده ، سعی در تبیین کیفیت این مسأله نموده اند . جمعی هم فقط درباره ی آن به گفته ها وشنید ه ها ، بسنده نموده اندو اما عده ای بانگرش دنیابین خود ، سعی درپاک کردن صورت مسأله نموده اند و یا با درنظر گرفتن جانب انصاف ، این مسأله را به غلیان احساسات افراد روشن روان نسبت داده اندوجنبه ی ماورا ءطبیعی آن را انکار کرده اند . دراین پژوهش ، سعی در بررسی ماهیت وحی ، ازدید فیلسوفان ومتکلمین تحت عنوان نقش عقل فعال دردریافت وحی از نظر فارابی ،فخررازی وملاصدرا شده است . هدف نگارنده ازگزینش این موضوع ، برطرف کردن اشکالات و نقص های دانش اندک خود بوده است ، تامبرهن شود که این موضوع دارای چه ابعاد وگستره ای است . دراین پژوهش که نقش معرفتی عقل فعال دردریافت وحی را از دیدگاه دوفیلسوف ، فارابی و صدرالمتألهین ومتکلم زبردست ، فخررازی ، بررسی می نماییم وتلاش خواهیم کرد تااز جنبه ی فلسفی به این مسأله نظرکنیم و باتوجه به اینکه درفلسفه همیشه به دنبال تحلیل ماهوی مفاهیم هستند ، ما مبادی نظرات دوفیلسوف یعنی فارابی وصدرالمتألهین رااز جنبه فلسفی وبا توجه به تحلیل های فلسفی بررسی کرده ایم . اما برای بررسی آراء فخررازی ، درباب وحی بعنوان یک متکلم ، بیشتر ذیل صفت تکلم وضرورت ارسال رسل ، نظرات اورا جستجو نموده ایم . وبه این نتیجه می خواهیم برسیم که دریافت وحی را بعنوان مقام ومنزلتی خاص که حتما غیر از ارتباط با عقل فعال است ، وهم چنین به این مسأله پاسخ خواهیم داد که در میان فلاسفه ی مسلمان وحتی اندیشمند متکلم یعنی فخررازی ، اختلاف نظرات جدی وجودندارد .